TEATRO CLÁSICO. IDIOMA CASTELÁN
Este traballo revolucionou o teatro.
Abre con el un novo xénero: o esperpento, que rompe coas convencións escénicas da etapa anterior. Luces de Bohemia é o mellor esperpento deste autor, no que se mesturan a visión do mundo bohemio, literario e a realidade revolucionaria da súa época.
Representa mellor que ninguén os problemas do artista moderno e a súa tráxica lucidez. É a modernidade na súa forma máis pura: ademais da "deshumanización” vangardista , anticipa a teoría do "distanciamento" do teatro de Bertolt Brecht, o teatro do absurdo da posguerra.
Adéntrase na condición humana, a alienación do home moderno…. Luces de Bohemia é un ataque feroz contra a España da súa época. Integra o expresionismo, e exponse como un movemento de rebeldía. Esta obra arremete contra toda unha sociedade.
Pero ademais, xa en pleno século XXI, podemos afirmar que se converteu nun clásico da literatura. Neste sentido, non debemos esquecer que Valle Inclán non deixou de manifestar o moito que lle debía á literatura do Século de Ouro español, e en especial a autores como Calderón, Cervantes e máis aínda, a Quevedo, con quen tiña especial afinidade intelectual
Luces de Bohemia é unha viaxe á morte. Luces de Bohemia é Max Estrela, o visionario poeta cego, que no seu propio vía crucis se arrastra ata o último alento. Os personaxes viven, sofren, aman… son verdadeiros. Verdade teatral. Desde a deformación cóncava. A palabra, a forza da palabra de Valle, como ladridos, ou coiteladas, caricias, lambetadas, ouveos… traballámola ata a extenuación… ata atopar esa sinfonía sonora.
Esperpento como expresionismo hispano. Realismo bébedo de tinto que pega forte.